Jednym z najważniejszych atrybutów w czarodziejskim świecie stworzonym przez J.K. Rowling jest niewątpliwie różdżka. Któż z nas nie chciałby mieć takiego magicznego kijka, dzięki któremu można rzucić zaklęcie? Zniszczone okulary? Żaden problem – wystarczy machnąć różdżką, wypowiedzieć odpowiednią inkantację, w tym przypadku Oculus Reparo, by naprawić przedmiot.
Wyobraźcie sobie tylko – zostaliście przyjęci w poczet uczniów Hogwartu, czy innej Szkoły Magii, w końcu nie samym Hogwartem czarodziej żyje. Z tej okazji musicie zakupić odpowiednią różdżkę, która będzie wam towarzyszyła do końca waszych dni, chyba że ją złamiecie, czego nie polecam. Gdzie nabyć ten magiczny atrybut? Choćby na ulicy Pokątnej, w sklepie Ollivanderów, członkowie tej familii wytwarzają różdżki od 382 roku przed nową erą. Jeżeli jednak nie macie przy sobie Proszku Fiuu czy nie jesteście w stanie dotrzeć na Wyspy, choćby na smoku, polecam udanie się do innych różdżkarskich przybytków, które znajdują się na każdym kontynencie. Zapamiętajcie tylko jedną ważną wskazówkę – to nie wy wybieracie różdżkę, to ona wybiera was.
Skąd wywodzi się ta magiczna rzecz? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż przez spory kawał czasu wszelkie opowieści o powstaniu różdżek były przekazywane ustnie. Taki sposób dzielenia się jakąś historią bywał może fascynujący, jednak dość zwodniczy – każdy mógł nieco ubarwić opowiastkę, dodając coś od siebie. Do tego większość różdżek była, i nadal jest, wykonywana z drewna, a przecież nie jest to trwały i niezniszczalny budulec. Większość, ale nie wszystkie.
Egipska różdżka pochodząca z około 2800 roku p.n.e. została wykonana z kości hipopotama. Nie wyglądała ona jednak jak te, których używają czarodzieje z powieści Rowling. Ta była dość płaska, półokrągła, znajdowały się na niej rysunki mitycznych zwierząt i symbole. Historycy twierdzą, że służyła ona jako broń, nie tylko przeciw duchom, ale także dzikim zwierzętom.
Kolejnym dawnym znaleziskiem, które mogło dać początek różdżką, jest cylinder Horusa. Jak sama nazwa wskazuje, przedmiot ten ma kształt pustego w środku cylindra. Można go było wypełnić magicznymi kamieniami, wykorzystywano je w leczeniu. Na wielu egipskich rzeźbach widać faraonów dzierżących w dłoniach dwa takie cylindry, które symbolizowały równowagę i przejście do życia po śmierci.
Pierwsze drewniane różdżki wykorzystywali druidzi, czyli starożytni kapłani celtyccy. Mieli oni bardzo dobry kontakt z naturą, nic więc dziwnego, że to właśnie z drzew wykonywali te magiczne przedmioty. Druidzi wierzyli, że każde drzewo ma inną moc i służy innym celom, w zależności więc od tego, co chcemy osiągnąć, jako budulca różdżki używali drewna odpowiedniej rośliny. J.K. Rowling także wykorzystała w swojej serii wiedzę o magicznych właściwościach drzew.
Po nadejściu chrześcijaństwa, atrybuty druidów zostały uznane za niebezpieczne. Stwierdzono, że różdżki to dzieło samego szatana, a każdy, kto je wykorzystuje, uprawia czarną magię i stanowi zagrożenie dla bogobojnych obywateli. Dzięki tym diabelskim przedmiotom można było zmienić kształt albo rzucić zły czar.
Także szamani używali różdżek. By uleczyć cierpiącego, by rzucić na kogoś klątwę, by odegnać złe duchy. Te magiczne przedmioty miały wiele zastosowań – niektóre służyły czynieniu dobra, inne zła. Wszystko zależało od osoby dzierżącej różdżkę – jak u J.K. Rowling.
Jeszcze jedną formą różdżki jest Kaduceusz. Ten prosty kij opleciony przez dwa węże, niekiedy zakończony parą skrzydeł czy też wieńcem, był atrybutem Hermesa – boskiego posłańca. Symbolizował mądrość i równowagę sił.
Obecnie to w głównej mierze drewno stanowi budulec czarodziejskiego atrybutu, ale nie tylko. Współczesna różdżka składa się bowiem także z rdzenia, zwanego inaczej jądrem, czyli magicznej substancji. Każdy przedmiot różni się między sobą, rzadkością jest występowanie dwóch takich samych czarodziejskich pałeczek. Jak mówi sam Ollivander: Nie ma dwóch jednakowych różdżek, podobnie jak nie ma dwóch jednakowych jednorożców, smoków czy feniksów. Poza składem, różdżki mają również odmienną długość, która waha się od 20 do 40 centymetrów, a także inną elastyczność (od sztywnych do niezwykle giętkich).
Wróćmy na chwilę do „składu” magicznego przedmiotu. Jak już wspomniałam, różdżka zbudowana jest z drewna oraz rdzenia, jednak jej dokładny podział przedstawia się następująco:
– rączka,
– część podstawowa,
– rdzeń.
Twórcy tych czarodziejskich atrybutów mogą wybierać ze sporej ilości drzew oraz materiałów specjalnych, które wchodzą w skład jądra. Każdy element ma zupełnie inną właściwość. Za budulec może posłużyć każde drzewo, każde ma swoją unikalną właściwość, co ma przełożenie na moc różdżki i intensywność rzucanych nią zaklęć. Podobnie zresztą przedstawia się sprawa z rdzeniami atrybutu czarodzieja – włos z ogona jednorożca ma inne właściwości niż włókno ze smoczego serca czy włos trolla.
Poniżej przedstawiam spis różdżek bohaterów serii angielskiej pisarki oraz ich części składowych.
Harry Potter
Długość: 11 cali.
Wykonanie: ostrokrzew, pióro feniksa, giętka, złamana podczas ucieczki z domu Bathildy Bagshot.
Albus Dumbledore
Długość: 15 cali.
Wykonanie: czarny bez, włos testrala.
Ron Weasley
Długość: 14 cali.
Wykonanie: wierzba, włos z ogona jednorożca.
Hermiona Granger
Długość: 10 i 3/4 cala.
Wykonanie: winorośl, włókno ze smoczego serca.
Tom Marvolo Riddle (Lord Voldemort)
Długość: 13 i pół cala.
Wykonanie: cis, pióro feniksa.
Rubeus Hagrid
Długość: 16 cali.
Wykonanie: dąb, włókno ze smoczego serca, nieco wygięta.
Lily Evans
Długość: 10 i ćwierć cala.
Wykonanie: wierzba.
James Potter
Długość: 11 cali.
Wykonanie: mahoń.
Bellatriks Lestrange
Długość: 12 i 3/4 cala.
Wykonanie: orzech włoski, włókno ze smoczego serca, sztywna.
Neville Longbottom
Długość: 13 cali.
Wykonanie: wiśnia, włos z ogona jednorożca.
Draco Malfoy
Długość: 10 cali.
Wykonanie: głóg, włos z ogona jednorożca.
Minerwa McGonagall
Długość: 9 i pół cala.
Wykonanie: jodła, włókno ze smoczego serca, sztywna.
Garrick Ollivander
Długość: 12 i 3/4 cala.
Wykonanie: grab, włókno ze smoczego serca.
Remus Lupin
Długość: 10 i 1/4 cala.
Wykonanie: cyprys, włos jednorożca, giętka.
Jak widać, istnieje spora rozbieżność, jeśli chodzi o wielkości oraz skład różdżek. Wystarczy, że wejdziecie do sklepu sprzedającego te magiczne przedmioty, by zobaczyć, ile istnieje wariantów do wyboru. Tylko pamiętajcie – to różdżka wybiera sobie właściciela.
Bibliografia:
rozdzkarstwokathleenblack – odwiedzone 12 lipca 2017 roku
hapel.pl – odwiedzone 12 lipca 2017 roku
pokazywarka.pl – odwiedzone 14 lipca 2017 roku
pl.harrypotter.wikia.com – odwiedzone 21 lipca 2017 roku
covenofthegoddess.com – odwiedzone 22 lipca 2017 roku
D. Colbert, Magiczne światy Harry’ego Pottera. Skarbiec mitów, legend i fascynujących faktów, s. 183-184, Wydawnictwo Albatros, Warszawa 2002